Έρχεται το περιουσιολόγιο - Συμεών Μακέδος

Του Σπύρου Δημητρέλη

Έως το τέλος του έτους αναμένεται να δρομολογηθεί το τελικό στάδιο της δημιουργίας του περιουσιολογίου. Μετά από περισσότερα από τρία χρόνια που έχει εξαγγελθεί η “οικοδόμησή” του ο σχεδιασμός της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων αλλά και του υπουργείου Οικονομικών προβλέπει ότι έως το τέλος το τέλος του τρέχοντος έτους θα κατατεθεί στη Βουλή το νομοσχέδιο για τη δημιουργία του περιουσιολογίου. Υπό την προϋπόθεση, βέβαια, ότι η κατάθεση του νομοσχεδίου δεν θα κολλήσει στους εκλογικούς σχεδιασμούς της κυβέρνησης καθώς το αργότερο τον επόμενο Μάιο αναμένεται να γίνουν οι εθνικές εκλογές.

Στο περιουσιολόγιο θα περιληφθούν όλα τα κινητά και ακίνητα περιουσιακά στοιχεία που έχουν στην κατοχή του οι φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας. Τα στοιχεία που ήδη γνωρίζει η εφορία πρόκειται να περάσουν αυτόματα στην ηλεκτρονική καρτέλα περιουσιολογίου κάθε φορολογούμενου, όπως είναι τα ακίνητα και τα αυτοκίνητα που διαθέτει κάθε φορολογούμενος στην Ελλάδα. Για τα υπόλοιπα περιουσιακά στοιχεία που βρίσκονται στην Ελλάδα και δεν γνωρίζει η εφορία, όπως είναι οι καταθέσεις, οι συμμετοχές σε επιχειρήσεις και τα δικαιώματα οι φορολογούμενοι θα πρέπει να τα δηλώσουν οι ίδιοι. Παράλληλα, θεωρείται δεδομένο ότι όσοι διαθέτουν πολύτιμα αντικείμενα και έργα τέχνης κάποιας αξίας και άνω καθώς μετρητά πάνω από ένα όριο θα κληθούν να τα δηλώσουν προκειμένου να καταχωρηθούν στο περιουσιολόγιο. Το ίδιο θα γίνει και με τα κινητά και ακίνητα περιουσιακά στοιχεία που διαθέτουν οι φορολογούμενοι στο εξωτερικό.

Η δήλωση των περιουσιακών στοιχείων θα είναι υποχρεωτική και θα συνοδεύεται από πολύ αυστηρές ποινές για όσους τα αποκρύπτουν. Οι εισηγήσεις που έχουν υποβληθεί προς το ΥΠΟΙΚ είναι η μη δήλωση ενός περιουσιακού στοιχείου να συνεπάγεται την επιβολή ενός προστίμου ίσου με την αξία του, δηλαδή να οδηγεί ουσιαστικά σε δήμευσή του.

Διακηρυγμένος στόχος του οικονομικού επιτελείου είναι το περιουσιολόγιο να χρησιμοποιηθεί για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής μέσω της καλύτερης στόχευσης των φορολογικών ελέγχων. Συγκεκριμένα, στο στόχαστρο του φορολογικού ελέγχου θα μπαίνουν φορολογούμενοι οι οποίοι εμφανίζονται στο περιουσιολόγιο να διαθέτουν σημαντική περιουσία αλλά να δηλώνουν πενιχρά εισοδήματα καθώς και όσοι αυξάνουν την περιουσία τους χωρίς αυτή η αύξηση να δικαιολογείται από τα εισοδήματα που δηλώνουν. Πρόκειται, όπως λένε στο ΥΠΟΙΚ, για μια προσπάθεια διεύρυνσης της φορολογικής βάσης μέσω της καταπολέμησης της φοροδιαφυγής.

Ωστόσο, ο κίνδυνος είναι το περιουσιολόγιο να χρησιμοποιηθεί για την επιβολή ενός φόρου με βάση το σύνολο της περιουσίας κάθε φορολογούμενου. Αν και αυτό το ενδεχόμενο έχει κατά καιρούς χαρακτηριστεί ως απίθανο από επίσημα χείλη, παραμένει ανοικτό καθώς δεν έχει διαψευστεί κατηγορηματικά. Η δημιουργία του περιουσιολογίου και η επιβολή φόρου περιουσίας προκαλούν έντονες αντιδράσεις καθώς ενέχουν σημαντικούς κινδύνους για την οικονομία γενικότερα και τους φορολογούμενους ειδικότερα. Η επιβολή του φόρου περιουσίας στη Γαλλία στο πρόσφατο παρελθόν προκάλεσε φορολογική μετανάστευση εύπορων φορολογούμενων πλήττοντας τη γαλλική οικονομία και οδηγώντας τελικά στην κατάργησή του. Διάφοροι φορείς έχουν προειδοποιήσει για τον κίνδυνο της ασφάλειας των προσωπικών δεδομένων των φορολογούμενων λόγω και του προβληματικού παρελθόντος του υπουργείου Οικονομικών στο συγκεκριμένο ζήτημα (διαρροή δεδομένων κλπ).

Τέλος, η δημιουργία του περιουσιολογίου θεωρείται βέβαιο ότι θα συναντήσει έντονες αντιδράσεις με ενστάσεις περί αντισυνταγματικότητας, όπως άλλωστε έγινε και με την πρόσφατη προσπάθεια για την καθιέρωση του ηλεκτρονικού πόθεν έσχες το οποίο αποτελεί μια μικρογραφία του περιουσιολογίου.

Πηγή: capital.gr